Đàn ông sao hỏa đàn bà sao kim
“Đàn ông sao Hỏa, Đàn bà sao Kim” của tác giả John Gray là cuốn sách mà mọi chàng trai, cô gái nên đọc nếu muốn trở thành người đàn ông và người phụ nữ chung sống hòa thuận, hạnh phúc cùng nhau dưới một mái nhà.
Tôi nhận thấy hầu hết những điều quan trọng trong cuộc sống này thì đều phải tự học- chuyện tình yêu đôi lứa thì lại càng đúng như vậy. Bạn hẳn đã từng có những người bạn “quân sư tình cảm”, những đàn anh, đàn chị “dày dạn tình trường” hay những khóa học, cuốn sách, website được coi như “bí kíp tình yêu”? Nhưng cuối cùng, chúng ta sẽ nhận ra chuyện tình cảm là vấn đề cá nhân mà chỉ có thể “tự lực, tự cường”.
Mặc dù vậy, yêu không có nghĩa là chúng ta hăm hở lao vào tình ái bằng bản năng. Là một loài động vật có trí lực phát triển, chúng ta hoàn toàn có thể tiến xa hơn các loài khác bằng cách tham khảo hiểu biết của người đi trước. Nhất là những hiểu biết được đúc kết và qua sự kiểm chứng của thời gian. Cuốn sách “Đàn ông sao Hỏa, Đàn bà sao Kim” là một tác phẩm như vậy. Điều gì khiến một cuốn sách được xuất bản năm 1992 mà đến nay (năm 2023) vẫn có sức sống mạnh mẽ và có vị trí vững chắc trong danh mục các cuốn sách kỹ năng nên đọc? Câu trả lời đơn giản nằm ở tính hiệu quả của nó.
Tiến sĩ John Gray, một bác sĩ tâm lý trong lĩnh vực trị liệu gia đình, đã chiêm nghiệm từ cuộc hôn nhân của không ít gia đình (bao gồm cả gia đình ông) để khám phá ra bí mật gìn giữ hạnh phúc khi đàn ông và đàn bà chung sống cùng nhau. Cách tiếp cận của ông khởi đầu bằng sự thấu hiểu và như chúng ta đã biết, nơi nào có sự thấu hiểu thì nơi đó có tình thương: “có hiểu mới có thương”. Bạn nên dành thời gian đọc cuốn sách này. Vì dù chưa lập gia đình, thì bạn cũng có thêm những hiểu biết quý báu. Nếu đã lập gia đình rồi, thì: chúc mừng bạn, bạn sẽ sớm tìm ra lời giải cho các vấn đề bị lảng tránh bấy lâu nay.
Người sao Hỏa và người sao Kim
Những người đàn ông được coi như đến từ sao Hỏa với các phẩm chất năng nổ, nhiệt tình, đầy sức mạnh và khao khát chứng tỏ bản thân. Còn phụ nữ thì được xem như đến từ sao Kim với các đặc tính yêu thương, ân cần và khao khát được quan tâm. Đây là lối nói dí dỏm của tác giả về hai sinh vật tiêu biểu trên hành tinh này, với xuất phát điểm khác nhau nhưng lại không thể sống thiếu nhau.
Điều thú vị là khi sống cùng nhau rồi thì đàn ông và phụ nữ mới bắt đầu nhận thấy điều trước đây họ từng xem nhẹ: sự khác biệt. Thuở ban đầu thì mọi khác biệt đều thú vị, nhưng khi tiến sâu vào mối quan hệ đòi hỏi mức độ cam kết lớn hơn với thời gian tiếp xúc nhiều hơn, thì họ nhận ra sự khác biệt có thể tạo nên khoảng cách đáng kể.
Đàn ông liên tục muốn chứng tỏ bản thân còn phụ nữ thì liên tục muốn được quan tâm. Một nửa luôn hướng tới vị trí số một còn nửa còn lại không cam tâm làm vị trí số hai. Trong khi đàn ông miệt mài để đạt thành tựu trong sự nghiệp, gia tăng thu nhập, sắm sửa tiện nghi thì người phụ nữ vùi mình vào suy nghĩ “mình là gì với anh ta?” khi nấu ăn, dọn dẹp, chăm sóc con cái. Ngược lại khi người phụ nữ tâm sự về những điều cô cảm nhận được trong cuộc sống, đưa ra những góp ý để người chồng tốt hơn, thì anh chàng lại nghĩ rằng cô phiền toái với sở thích làm quá mọi chuyện và không thực lòng tin tưởng vào năng lực cửa anh.
Mối quan hệ sẽ dần trở nên căng thẳng khi bắt đầu xuất hiện những trận cãi vã, những màn nhượng bộ miễn cưỡng và những thỏa thuận khô khan.
Sẽ có những cặp đôi duy trì được quan hệ, nhưng chưa chắc viên mãn và cũng có những cặp đôi vỡ mộng, từ bỏ. Chính sự thiếu hiểu biết lẫn nhau khiến họ buộc phải rời xa nhau dù chưa hẳn đã hết yêu nhau.
“Đàn ông thường phàn nàn rằng cô ấy phản ứng quá mức còn phụ nữ lại than vãn rằng anh ta không chịu lắng nghe!”.
(trang 237)
Sự thiếu hiểu biết bắt đầu sinh ra những cảm xúc tiêu cực, nhưng lời phàn nàn, than vãn. Mặc dù “người sao Hỏa” và “người sao Kim” đều có những phẩm chất tốt đẹp và họ thực sự bị thu hút bởi nhau thì thử thách này cũng không hề dễ dàng để vượt qua.
Vậy mấu chốt của sự khác biết này là gì? chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua hình ảnh ẩn dụ mà tác giả John Gray cung cấp: Sợi dây cao su và những con sóng.
Sợi dây cao su và những con sóng
“Dây cao su là một phép ẩn dụ tuyệt vời để hiểu được quy luật tình cảm của nam giới. Quy luật tình cảm này bao hàm cả một quá trình: gần gũi, rời xa và sau đó lại gần gũi”.
(trang 155)
Nam giới mạnh mẽ, nhưng mạnh mẽ không có nghĩa là bền bỉ. Sẽ có những giai đoạn anh ta cần sự riêng tư để chui vào “chiếc kén”. Hành động này xuất hiện khi đàn ông cần suy nghĩ, khôi phục lại sự tự do vốn có hay muốn hồi phục lại năng lượng. Theo tác giả John Gray, thì “chiếc kén” là cách để “người đàn ông giải quyết khó khăn và tạm thời gác bỏ những việc khác. Những chuyện khác đều trở nên lu mờ”.
Đây là một “quy luật tình cảm”. Do đó không thể thay đổi, mà chỉ có thể thấu hiểu. Nhưng với nữ giới, điều này thật đáng ngạc nhiên. Bởi nữ giới thường giải quyết vướng mắc bằng cách thổ lộ, họ thích được lắng nghe và họ tin rằng càng gần gũi với nhau bao nhiêu thì càng nên trò chuyện tất cả mọi điều với nhau bấy nhiêu.
Nhưng chiếc dây chun rất khó bật trở lại nếu chưa đủ độ căng. Đàn ông cũng không thể ép mình trở lại khi anh ta cảm thấy chưa sẵn sàng. Và trong lúc họ im lặng, phụ nữ hoàn toàn có lý khi xây dựng nên nhưng ý tưởng u ám về mối quan hệ này. Nhưng họ chưa biết rằng nếu cho người đàn ông đủ không gian, sự giãn cách khi anh ta cần, thì anh ta thường trở lại và mang theo sức mạnh, tình yêu lớn lao hơn.
“Khi con sóng của phụ nữ lên cao, cô ấy cảm thấy tình cảm dạt dào để dâng hiến nhưng khi con sóng ụp xuống thì cô cảm thấy mình trống rỗng và cần được tình yêu bù đắp”
(trang 182)
Nhận xét này làm tôi nhớ tới bài thơ “Sóng” của nhà thơ Xuân Quỳnh được học hồi Trung học Phổ thông. So sánh rất tinh tế từ cả hai tác giả, đại diện cho hai giới tính đã cho thấy quy luật tình cảm của nữ giới thường xuyên là những con sóng.
Khi nữ giới hưng phấn, cô ấy trao đi báu vật lớn nhất thế gian này: tình yêu thương vô điều kiện. Cô ấy có thể hi sinh tất cả cho người mình yêu thương mà không đòi hỏi. Nhưng nếu dòng cảm xúc đó sụp xuống, thì cô trở nên thật khó hiểu. Sự đột ngột của màn sụp đổ ấy khiến cho mọi nam giới đều ngỡ ngàng. Chỉ ít phút trước, cô tự nhận mình là người hạnh phúc nhất, rồi sau đó cô tự nhận mình là người bất hạnh nhất. Cảm giác của nữ giới là thực. Vậy nên những người đàn ông thiếu kiên nhẫn thường không hiểu được phụ nữ và dù có kết hôn bao nhiêu lần thì cũng là bấy nhiêu lần anh ta ly hôn.
Đàn ông không thấy được vẻ đẹp của sóng, bởi họ quá bận rộn với những suy nghĩ duy lý của bản thân. Vậy đâu là giải pháp? Tôi sẽ khái quát lại hai nhóm giải pháp lớn nhất. Nhưng nếu muốn những giải pháp chi tiết hơn, thì xin mời bạn tìm đọc “Đàn ông sao Hỏa, Đàn bà sao Kim”.
Ngôn ngữ và hành động
“Trong khi giao tiếp là yếu tố quan trọng nhất trong một mối quan hệ thì tranh cãi là yếu tố gây tổn thương nghiêm trọng nhất”
(trang 237)
Giao tiếp bằng ngôn ngữ và hành động phù hợp với mong muốn của đối phương (thay vì thói quen của bản thân) là điều tác giả nhắn nhủ. Nghệ thuật chỉ đơn giản ở việc hiểu đối phương và chuyển hóa sự hiểu biết ấy thành hành động, lời nói.
“Người sao Kim” không giải quyết các vấn đề về cảm xúc bằng cách hành động. Vì thế, người đàn ông nên dành thời gian cho người phụ nữ của mình nhiều hơn, lắng nghe cô ấy thay vì cố gắng trở thành “quý ngài giải quyết”- vì điều cô ấy cần không phải là giải pháp, mà là sự thấu hiểu.
“Người sao Hỏa” tin rằng chỉ những thứ bị hỏng mới cần sửa. Do đó, người phụ nữ nên bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với người đàn ông của mình nhiều hơn, khuyến khích anh ấy thay vì biến thành “quý cô sửa chữa”- bởi điều anh ấy cần không phải là sự cải cách, mà là sự tin tưởng.
Cuốn sách hơn 400 trang này còn chứa đựng rất nhiều món quà giá trị khác như: “Cách ghi điểm trước người khác phái”, “Kỹ thuật viết thư tình”, “Phương pháp đưa ra lời đề nghị và cách để được giúp đỡ”. Bạn đọc có thể tùy ý chọn lấy thứ có ích với chính mình. Còn trong vai trò của một người review, tôi xin dừng bút tại đây để bạn bước tiếp. Đừng quên bật ca khúc “Can’t take my eyes off you” kinh điển để thưởng thức trước, trong và sau khi đọc sách nhé. Vì không có cảm xúc, thì hiểu biết sẽ chẳng thế nào lý giải được trọn vẹn tình yêu. Nếu muốn định nghĩa về tình yêu, bạn nên đọc “Nói về tình yêu” của tác giả J.Krishnamurti. Nếu muốn hiểu về tình yêu, thì tôi đề xuất cuốn “Thuật yêu đương” của thầy Thu Giang Nguyễn Duy Cần. Còn nếu muốn ứng dụng những kỹ năng cụ thể để xây dựng và gìn giữ tình yêu với những người khác giới, “Đàn ông sao Hỏa, Đàn bà sao Kim” là lựa chọn xứng đáng./.
